вторник, 7 июня 2016 г.

Саха литературатыгар 2016 сыл юбилейдаах кинигэлэрэ

 75 сыл - Күннүк Уурастыырап «Нуоҕалдьын кугас аттаах Тойон Дьаҕарыма бухатыыр». (1941)


 

Уурастыырап, Күннүк.
Нуоҕалдьын Кугас аттаах Тойон Дьаҕарыма бухатыыр : [олонхо] / Күннүк Уурастыырап. - Якутскай : САССР государственнай изд-вата, 1941. - 363, [1] с.
В вып. дан. загл.: Нуогальджын Кугас аттах Тойон Джагарыма батыр : (якутское олонхо). - 3000 экз.


  Биир дойдулааҕын, аакка киирбит, аатырбыт Чээбий Түмэппийтэн истибит олоҥхото буолар. 
  1935 сыллаахтан саҕалаан баран, хаста да уларытан-тэлэритэн, өр дьаныһан суруйбут. «Мин бу олоҥхону суруйарбар, бэйэбин суруйааччы быһыытынан сананан, үгүстүк ууһумсуйан, була-оҥоро сатыы-сатыы, ис хоһоон уонна идея өттүнэн саҥаны туг да эбии киллэрбэтим. Онон тас куорма, тыл уонна стиль да өттүнэн кини народнай силигин ситэри харыстаан хааларгарга улахан кыһамньыбын уурдум. Саха олоҥхото дьиҥнээхтик чинчиллэн үөрэтиллиитигэр бу мин олоҥхом эмиэ туһалаах буоларыгар кыһанан туран үлэлээтим» диэн  1941 с. суруйбут.

воскресенье, 3 апреля 2016 г.

Саха литературатыгар 2016 сыл юбилейдаах кинигэлэрэ

80 сыл - Эрилик Эристиин «Революция уолаттара». 
1936.



Улахан миэстэни революция уонна гражданскай сэрии сылларыгар эдэр ыччат охсуһууга буһуутун-хатыытын, саҥа олох эрэллээх сэрииһиттэрэ буола үүнүүлэрэсүрүн темата буолар. Сэһэҥҥэ тулаайах хаалбыт, казах норуотун чулуу уолаттара Абдуркулла уонна Мундербек эрэйдээх-буруйдаах олохторо чаҕылхайдык ойууланар. Гражданскай сэрии уотун ортотунан ааһан, дьоллоох олоххо тиийиилэрэ кэпсэнэр.

вторник, 29 марта 2016 г.

Саха литературатыгар 2016 сыл юбилейдаах кинигэлэрэ


80 сыл - П.А.Ойуунускай

«Дьэбэрэттэн тахсыы» (1936с.)




Ойуунускай, Платон Алексеевич.

Дьэбэрэттэн тахсыы / П. Ойуунускай ; [В. Э. Липгарт ойуулара]. - Москуба : Судаарыстыба үөрэх-пэдэгиэгикэ кинигэтин пэчээтэ, 1936. - 42 с. : ил.
Лат. графика. - В вып. дан. загл.: Выход из тины.


  Суруйааччы бу айымньытынан сэһэн айыллар холобурун көрдөрбүтэ. Сюжетын дьиҥ олохтон ылбыт. Саха литературата хара саҕаланыаҕыттан дьахтар тематыгар күүскэ ылсан үлэлээбитэ. Дьахтар «олох дьэбэрэтигэр» тэпсиллэр аналларын көрдөрбүт буоллахтарына, П.Ойуунускай саҥа олох саха дьахтарыгар көҥүлү аҕалбытын, үйэлэр тухары бүрүүкээбит батталтан-атаҕастабылтан быыһаабытын туһунан сэһэргээбитэ

вторник, 15 марта 2016 г.

Саха литературатыгар 2016 сыл юбилейдаах кинигэлэрэ


90 сыл - Н.Д.Неустроев 
«Саха комедиялара» (1926)



Неустроев, Николай Денисович.
Якутские комедии : [сборник] / Н. Неустроев. - Дьокуускай : Лиэнинэс, 1926. - 86 с.
Лат. графика. 



Саха уус – уран литературатын төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ Н.Д.Неустроев 1926 с. «Саха сирин хаһаайыстыбата» сурунаал эппиэттиир секретарынан үлэлии сылдьан «Якутские комедии» кинигэтин таһаартарбыта. Манна «Тиэтэйбит», «Кукаакы кулуба», «Тар» диэн аатырбыт, саха литературатын чаҕылхай комедиялара киирбиттэрэН.Д.Неустроев драмалара саха театрын сайдыытыгар хас да көлүөнэ артыыстар профессиональнай маастырыстыбалара үүнүүтүгэр улахан оруолламмыттара